Wielki Post, czas wewnętrznego przygotowania do pamiątki śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, rozpoczyna się Środą Popielcową.

Dzień ten przypada w różnych terminach z roku na rok, zgodnie z ruchomą datą Wielkanocy. Może się to zdarzyć między 4 lutego a 10 marca. W tym roku, 2024, Środa Popielcowa przypada 14 lutego.

To, że Wielki Post trwa 40 dni, jest zwyczajem, który został ustanowiony w IV wieku. Zgodnie z tradycją, w VI-VII wieku post stał się praktyką wielkopostną.

Nie jest jednak zwyczajową praktyką poszczenie w niedzielę – ponieważ jest to Dzień Pański – dlatego początek Wielkiego Postu został przesunięty na środę.

Co oznacza nałożenie popiołu?

Posypując głowy popiołem, kapłan kreśli krzyż nad głowami wiernych, powtarzając słowa: "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" lub "Pamiętajcie, z prochu powstałeś i w proch się obrócisz", aby przypomnieć nam, że naszym ostatecznym miejscem jest Niebo.

Używanie popiołu jako symbolu pokuty ma starożytne korzenie: na przykład Żydzi zwykli posypywać się popiołem, gdy składali ofiarę, podobnie jak mieszkańcy Niniwy.

Również w pierwszych wiekach Kościoła ludzie, którzy chcieli przyjąć sakrament pojednania w Wielki Czwartek, posypywali głowy popiołem i stawali przed wspólnotą ubrani w "habit pokutny". To oznaczało gotowość do nawrócenia.

W Kościele katolickim tradycja ta trwa od IX wieku i istnieje po to, aby przypominać nam, że u kresu naszego życia zabierzemy ze sobą tylko to, co uczyniliśmy dla Boga i dla innych ludzi.