Schrijnend gebrek aan goed geschoolde reli-journalisten

Kerk en media leven op gespannen voet met elkaar. Volgens de Vaticaanse persvoorlichter Joaquín Navarro-Valls komt dit omdat de taal van de Kerk nogal eens tot spraakverwarring leidt in de mediawereld, maar ook omdat journalisten op religieus gebied vaak van toeten noch blazen weten. Hij sprak hierover op een internationaal symposium voor kerkelijke perschefs en communicatiedeskundigen op 26 en 27 april aan de Pauselijke Universiteit van het Heilig Kruis in Rome. Zo'n 130 deelnemers uit 23 landen wisseld...

...en ervaringen uit. Onder hen persvoorlichters van de bisdommen Haarlem, 's-Hertogenbosch en Roermond en woordvoerder Eugen Graas van Opus Dei in Nederland. Hij schrijft erover.

Kerk en media leven op gespannen voet met elkaar. Volgens de Vaticaanse persvoorlichter Joaquín Navarro-Valls komt dit omdat de taal van de Kerk nogal eens tot spraakverwarring leidt in de mediawereld, maar ook omdat journalisten op religieus gebied vaak van toeten noch blazen weten. Hij sprak hierover op een internationaal symposium voor kerkelijke perschefs en communicatiedeskundigen op 26 en 27 april aan de Pauselijke Universiteit van het Heilig Kruis in Rome. Zo'n 130 deelnemers uit 23 landen wisselden ervaringen uit. Onder hen persvoorlichters van de bisdommen Haarlem, 's-Hertogenbosch en Roermond en woordvoerder Eugen Graas van Opus Dei in Nederland. Hij schrijft erover.

De complexiteit van de maatschappij en de dynamiek van de communicatiemedia, zijn volgens Navarro-Valls twee factoren waar de Kerk mee worstelt. Ideologie en commercie bepalen de inhoud van het nieuws. Gevolg: gebeurtenissen zijn niet belangrijk vanwege hun publieke belang, maar omdat ze op de voorpagina staan. Een derde probleem is de taal. Een journalist moet kort en duidelijk zijn en is geïnteresseerd in de controverse. Bovendien denkt hij in termijnen van 24 uur, terwijl de Kerk in eeuwen of zelfs millennia denkt.

Geen brandweerman

Bisdommen en kerkelijke instanties zien de problemen wel, maar denken al snel een 'oplossing' te vinden in de aanstelling van een communicatiedeskundige die in een hoekje van de organisatie wordt gezet en als opdracht krijgt crises met de media op te lossen.

Navarro-Valls pleitte echter voor een centrale plaats van de communicatiemensen. Een persvoorlichter is volgens hem geen brandweerman, maar hoort in het hart van de organisatie te zitten. Het gaat er niet om dat de Kerk zich aanpast aan de taal van de media of dat de Kerk de media haar taal probeert op te leggen. Dat is teveel de benadering van een buitenstaander. Op ieder vlak gelden regels. Navarro-Valls: "Als ik rugby wil spelen, moet ik me aan de spelregels van rugby houden. Hetzelfde geldt voor de Kerk op het terrein van de media; ze moet er werkelijk aan deelnemen."

Spraakverwarring tussen Kerk en media kan worden vermeden als in de kerkelijke communicatie drie niveaus duidelijker onderscheiden worden: het getuigenis, de theologie en de informatie. Navarro-Valls pleitte voor een scheiding van deze drie niveaus. Neemt men die niet in acht, dan ontstaat er verwarring.

Europacup

Aan de andere kant wordt het gebrek aan gerichte scholing van journalisten steeds nadrukkelijker gevoeld. Professor Norberto González Gaitano, decaan van de organiserende faculteit voor institutionele sociale communicatie, gaf aan dat een hoofdredacteur niet snel een reporter die niets van voetbal afweet, naar een finale van de Europacup zal sturen.

Uit onderzoek blijkt dat 18 van de 20 journalisten uit de Verenigde Staten die regelmatig religieuze onderwerpen verslaan, toegeven dat een gespecialiseerde scholing noodzakelijk is, terwijl 12 op de 20 zegt die in het geheel niet te bezitten. Dus ook aan de kant van de communicatiemedia is de conclusie duidelijk: er is behoefte aan goed geschoolde journalisten op het vlak van de religieuze informatievertrekking.

Een-Twee-Een