Drukke Kerstmis in Amsterdamse binnenstad

Eén op de drie jongeren van het jongerenpanel van actualiteitenrubriek “Eén vandaag” zegt met Kerstmis naar de kerk te gaan. Ook in de Amsterdamse binnenstad is deze trend te zien.

Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam.

In die binnenstad is een ontwikkeling gaande die eigenlijk niemand heeft voorzien. En dan niet allereerst het plan voor een “rode loper" van het Centaal Station naar Dam. Het kerkbezoek is na een lange periode van teruggang weer aan het stijgen, evenals het aantal doopsels voor volwassenen. Bijeenkomsten voor belangstellenden van binnen en buiten de kerk, zoals in de Alfacursus, trekken steeds meer mensen.

Kerstmis Onze Lieve Vrouwekerk

In de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam is drie jaar geleden een nieuwe kersttraditie ontstaan die elk jaar toeneemt in populariteit. Kinderen van de basisschool van allerlei gezindten krijgen in de week voor Kerst de gelegenheid om kennis te maken met het Kerstverhaal. Het eerste jaar waren er 50 schoolkinderen, het tweede telde er 100 en dit jaar hebben ongeveer 200 kinderen de kerststal in de kerk gezien. In de kerk krijgen de kinderen van een priester van het Opus Dei uitleg over hetgeen ze zien en wat de Kerst betekent.

De rector van de kerk, Christian van der Ploeg: “Een islamitisch jongetje begon voor het bezoek te huilen, omdat hij van zijn ouders die kerk niet binnen mocht gaan. Gelukkig is er ook een kerststal in het ontmoetingscentrum naast de kerk. Blij kon hij zijn vriendjes vertellen dat ook hij de kerststal heeft gezien."

Ouders en kinderen worden aangetrokken door de romantische sfeer in de kerk, de warme kleuren, de kerststal en de liturgie. Veel mensen gaan een blije ervaring rijker na de Mis thuis Kerstmis vieren.

“Deze kerstvoorbereiding heeft ook een toenemend kerkbezoek teweeg gebracht. De kinderen krijgen na afloop een uitnodiging mee om samen met de ouders naar de kerstnachtviering te komen. Van de enkele jaren geleden ingestelde gezinsmis om 19.00 uur wordt veel gebruik gemaakt."

“Ouders en kinderen worden aangetrokken door de romantische sfeer in de kerk, de warme kleuren, de kerststal en de liturgie. Veel mensen gaan een blije ervaring rijker na de Mis thuis Kerstmis vieren. Ook op Tweede Kerstdag is daarom de Onze Lieve Vrouwekerk 's middags van twee tot vier uur open. Voor ons is het een uitdaging om deze mensen te blijven interesseren voor ons christelijke geloof."

Van der Ploeg neemt een verjonging van de kerkbezoekers waar. “Het aantal gelovigen die deelnemen aan de zondagse Mis blijft constant, wat breekt met de tot voor kort dalende trend. Heel positief is dat de gemiddelde leeftijd daalt, wat betekent dat het aantal jonge mensen in de kerk toeneemt." Over enige tijd verwacht van der Ploeg een toename doordat deze jongeren ook met hun kinderen zullen deelnemen aan de activiteiten die aan de Keizersgracht worden ontplooid.

Een nieuw begin

“Kerstmis is voor veel mensen weer een nieuw begin," aldus de rector van de kerk. “Een van de mensen die dit nieuwe begin heeft gemaakt was op Kerstavond op weg naar de kroeg en zag dat de kerk open was. Ter plekke werd de gang naar het café onderbroken om de nachtmis te kunnen bijwonen en zo hervond hij zijn geloof binnen de Rooms-katholieke Kerk."

Verschillende jonge volwassenen bereiden zich op dit moment voor op de doop, van huis uit hebben ze vaak nauwelijks iets over het christelijke geloof meegekregen en vinden op eigen kracht de weg naar de kerk. Van der Ploeg: “De jongeren van 20 à 30 jaar die bij ons aankloppen zijn veelal blanco. Ze zijn op zoek naar zingeving en christelijke hoop. Na hun studie en start van een maatschappelijke carrière hebben deze jongen mensen tijd om hierover na te denken en vinden zo, vaak via Internet, een eigentijdse weg naar de Kerk."

Ook door het jaar lopen steeds meer losse bezoekers de kerken binnen, overdag, om rond te kijken, een kaarsje op te steken of zo maar te zitten in de verstilde ruimte te midden van straatgewoel van het drukke Amsterdam.

Christen zijn is: in je eigen leven een copernicaanse wending voltrekken

Tijdens de preek op Kerstmis wil de Christian van der Ploeg de mensen graag een positieve boodschap meegegeven. Ter voorbereiding van zijn homilie heeft van der Ploeg geput uit drie Adventspreken van Paus Benedictus XVI –toen nog hoogleraar – uitgesproken in de kathedraal van Münster in 1965.

Christen zijn is: in je eigen leven een copernicaanse wending voltrekken, ophouden jezelf tot het middelpunt van de wereld te maken en de anderen om je eigen persoontje te doen draaien. (..) Moet niet iedereen van ons toegeven dat hij op zekeren hoogte nog altijd in een voorcopernicaanse illusie leeft en de anderen niet anders kan zien dan in betrekking tot het eigen ik? Hier verschijnt het geloof ten tonele. Immers het geloof zegt ons dat het tekort aan liefde dat wij allemaal van binnenuit kennen, is aangevuld door de plaatsvervangende liefde-in-overvloed van Jezus Christus. (..) Geloven betekent uiteindelijk niets anders dan dat tekort toegeven. Het betekent je hand openen en durven te ontvangen. Geloven bestaat in het loslaten van zelfvoldaanheid en zelfgenoegzaamheid".

Mirakel en Sacramentsprocessie

Amsterdam is ook de stad van het Mirakel, jaarlijks herdacht en herbeleefd in de nachtelijke Stille Omgang, met vorig jaar tienduizend deelnemers en een jongerenviering die meer dan zeshonderd jeugdigen trok. Sinds enkele jaren is er vanuit de Onze Lieve Vrouwekerk op Sacramentsdag een processie over de grachten die veel deelnemers trekt.

Kerstmis is ook in de binnenstad van Amsterdam toenemend een hoogtepunt in het kerkelijk jaar. Dat geldt voor de reguliere missen, 's avonds, 's nachts en overdag trekken veel volk, maar ook voor de meer bijzondere vieringen: voor de daklozen, bij de Zusters van Moeder Teresa in de Egelantierstraat, voor de Franstaligen (Notre Dame de tous les Peuples Paroisse) in het Begijnhof en voor de Spaanstalige gemeenschap (San Nicolas) in de Sint Nicolaas en voor de Surinaamse gemeenschap in de Onze Lieve Vrouwekerk.